Η Ανοικτή Πρόσβαση και η ΒΚΠ ΕΚΠΑ

Ως Ανοικτή Πρόσβαση - ΑΠ (Open access - ΟΑ), θεωρείται η ελεύθερη,  απεριόριστη πρόσβαση μέσω διαδικτύου σε όλων των ειδών τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας. Έτσι, η ανοικτή πρόσβαση μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις μορφές της δημοσιευμένης έρευνας, συμπεριλαμβανομένων έγκριτων και μη έγκριτων άρθρων ακαδημαϊκών περιοδικών και πρακτικών συνεδρίων, διατριβών, κεφάλαιων βιβλίων και μονογραφιών.

Διεθνώς, αναφέρονται πλέον δύο γενικά ακολουθούμενοι τρόποι υλοποίησης της Ανοικτής Πρόσβασης:

  • ο Χρυσός Δρόμος (Gold Open Access), δηλαδή η δημοσίευση σε καθιερωμένα επιστημονικά περιοδικά υπό το καθεστώς της ΑΠ, όπου η κάλυψη των τελών δημοσίευσης (Author Publication/Processing Charges – APC) μπορεί να γίνει μέσα από διάφορους πόρους, 
  • ο Πράσινος Δρόμος (Green Open Access), δηλαδή η αυτο-αρχειοθέτηση του παραγόμενου ερευνητικού υλικού σε αποθετήρια ανοικτής πρόσβασης.

Η Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης (ΒΚΠ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) υποστηρίζει και τους δύο προαναφερθέντες τρόπους μέσα από την υλοποίηση αντίστοιχων διαδικασιών:

Επιπλέον, η ΒΚΠ ως μέλος του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (Σ.Ε.Α.Β.), στηρίζει τις ενέργειες του Συνδέσμου για την ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβασης στη χώρα μας, με στόχο τη μετάβαση σε ένα νέο τοπίο επιστημονικής δημοσίευσης, βιώσιμο και επωφελές για τους δημόσιους φορείς έρευνας και εκπαίδευσης έχοντας πάντα γνώμονα το όφελος της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας.

Ο Σύνδεσμος, μέσω της Διακήρυξης για την Ανοιχτή Πρόσβαση στην Ελλάδα διατυπώνει τις ανησυχίες του για την ανεπάρκεια του τρέχοντος μοντέλου επιστημονικής δημοσίευσης και ορίζει ρητά τις άμεσες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει. Το κείμενο της διακήρυξης, έχει τη στήριξη και τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, δια του Υπουργού κ. Κώστα Γαβρόγλου, μετά από συνάντηση που είχε με την Πρόεδρο του Σ.Ε.Α.Β. κα Θεοδώρα Ιωαννίδου, στις 31 Μαϊου 2018, στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.